Women Property Rights hindu Succession Act 1956: ತಂದೆಯ ಆಸ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಸಮಾನ ಹಕ್ಕು ಇದೆ ಎಂದು ಹಿಂದೂ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರ ಕಾಯ್ದೆ 1956 ರ 2005 ರ ತಿದ್ದುಪಡಿಯು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದೆ. ಆದರೆ, ಕೆಲವು ಕಾನೂನು ಷರತ್ತುಗಳಿಂದಾಗಿ ಮಹಿಳೆಯರು ತಮ್ಮ ತಂದೆಯ ಆಸ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಪಾಲು ಪಡೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದ ಸಂದರ್ಭಗಳಿವೆ. ಈ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ಆ ಸಂದರ್ಭಗಳನ್ನು, ಕಾನೂನಿನ ವಿವರಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಉದಾಹರಣೆಗಳನ್ನು ಸರಳ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸುತ್ತೇವೆ.
ಹಿಂದೂ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರ ಕಾಯ್ದೆಯ ಒಂದು ನೋಟ
1956 ರ ಹಿಂದೂ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರ ಕಾಯ್ದೆಯು ಹಿಂದೂ ಕುಟುಂಬಗಳಲ್ಲಿ ಆಸ್ತಿಯ ವಿಂಗಡಣೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತದೆ. 2005 ರ ತಿದ್ದುಪಡಿಯು ಮಗಳಿಗೆ ಗಂಡುಮಕ್ಕಳಂತೆ ಆನುವಂಶಿಕ ಆಸ್ತಿಯಲ್ಲಿ (Ancestral Property) ಸಮಾನ ಹಕ್ಕು ನೀಡಿತು. ಆದರೆ, ಈ ಕಾಯ್ದೆಯ ಕೆಲವು ಷರತ್ತುಗಳು ಮತ್ತು ಆಸ್ತಿಯ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಆಧರಿಸಿ, ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಆಸ್ತಿಯ ಪಾಲು ದೊರೆಯದಿರಬಹುದು. ಈ ಕಾಯ್ದೆಯು ಜಂಟಿ ಕುಟುಂಬದ ಆಸ್ತಿಗಳಿಗೆ (Coparcenary Property) ಮತ್ತು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಆಸ್ತಿಗಳಿಗೆ (Self-acquired Property) ಭಿನ್ನ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಆಸ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಪಾಲು ಸಿಗದಿರುವ ಪ್ರಮುಖ ಸಂದರ್ಭಗಳು
ಕೆಲವು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಹಿಂದೂ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರ ಕಾಯ್ದೆಯಡಿ ಮಹಿಳೆಯರು ತಂದೆಯ ಆಸ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಪಾಲು ಪಡೆಯಲು ಅರ್ಹರಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಈ ಸಂದರ್ಭಗಳನ್ನು ಒಂದೊಂದಾಗಿ ತಿಳಿಯೋಣ:
1. ತಂದೆಯ ವಸಿಯತ್ತು (Will) ಮೂಲಕ ಹೊರಗಿಡುವಿಕೆ
ತಂದೆಯು ತನ್ನ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ವಸಿಯತ್ತಿನ (Will) ಮೂಲಕ ಇತರರಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಿದ್ದರೆ, ಮತ್ತು ಮಗಳನ್ನು ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಹೊರಗಿಟ್ಟಿದ್ದರೆ, ಆಕೆಗೆ ಆಸ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಪಾಲು ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ತಂದೆಯು ತನ್ನ ಸ್ವಯಂ-ಅರ್ಜಿತ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು (Self-acquired Property) ತನ್ನ ಗಂಡುಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಅಥವಾ ಬೇರೆ ಯಾರಿಗಾದರೂ ಬರೆದಿಟ್ಟರೆ, ಮಗಳು ಆ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಕೇಳಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಆದರೆ, ವಸಿಯತ್ತಿನ ಕಾನೂನುಬದ್ಧತೆಯನ್ನು ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಶ್ನಿಸಬಹುದು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಅದು ತಾರತಮ್ಯದಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದರೆ.
2. ಆಸ್ತಿಯ ಈಗಾಗಲೇ ವಿಭಜನೆಯಾಗಿರುವುದು
ತಂದೆಯ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಈಗಾಗಲೇ ಕಾನೂನುಬದ್ಧವಾಗಿ ಅಥವಾ ಕುಟುಂಬದ ಒಪ್ಪಿಗೆಯ ಮೂಲಕ ವಿಭಜಿಸಲಾಗಿದ್ದರೆ, ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆ ವಿಭಜನೆಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಪಾಲನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದ್ದರೆ, ಮತ್ತೆ ಪಾಲು ಕೇಳಲು ಅವಕಾಶವಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಜಂಟಿ ಕುಟುಂಬದ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು 2005 ರ ತಿದ್ದುಪಡಿಗೆ ಮೊದಲು ವಿಭಜಿಸಲಾಗಿದ್ದರೆ, ಮತ್ತು ಆಗ ಮಗಳಿಗೆ ಪಾಲು ನೀಡದಿದ್ದರೆ, ಆ ಆಸ্তಿಯನ್ನು ಮತ್ತೆ ಕೇಳಲು ಕಾನೂನು ಅವಕಾಶ ಕಡಿಮೆಯಿರುತ್ತದೆ.
3. ಆಸ್ತಿ ಹಕ್ಕಿನ ತ್ಯಜನೆ
ಮಹಿಳೆಯು ತನ್ನ ಆಸ್ತಿಯ ಹಕ್ಕನ್ನು ಕಾನೂನುಬದ್ಧ ಒಪ್ಪಂದದ ಮೂಲಕ ತ್ಯಜಿಸಿದ್ದರೆ, ಆಕೆಗೆ ಆಸ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಪಾಲು ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಕುಟುಂಬದ ಒಪ್ಪಂದದಲ್ಲಿ ಮಗಳು ತನ್ನ ಪಾಲನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಕೊಟ್ಟರೆ ಅಥವಾ ಆಸ್ತಿಯ ಬದಲಿಗೆ ಹಣಕಾಸಿನ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರೆ, ಆಕೆಯ ಹಕ್ಕು ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇಂತಹ ಒಪ್ಪಂದಗಳು ದಾಖಲೆಯಾಗಿರಬೇಕು ಮತ್ತು ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತವಾಗಿರಬೇಕು.
4. ಸ್ವಯಂ-ಅರ್ಜಿತ ಆಸ್ತಿಯ ವಿಶೇಷ ಸ್ವರೂಪ
ತಂದೆಯ ಆಸ্তಿಯು ಸ್ವಯಂ-ಅರ್ಜಿತವಾಗಿದ್ದರೆ (Self-acquired Property), ಅವನಿಗೆ ಅದನ್ನು ಯಾರಿಗೆ ಬೇಕಾದರೂ ವರ್ಗಾಯಿಸುವ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವಿದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ತಂದೆಯು ತನ್ನ ಸಂಪಾದನೆಯಿಂದ ಖರೀದಿಸಿದ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ದಾನ ಮಾಡಿದರೆ, ಉಡುಗೊರೆಯಾಗಿ ನೀಡಿದರೆ ಅಥವಾ ವಸಿಯತ್ತಿನ ಮೂಲಕ ಬೇರೆಯವರಿಗೆ ಬರೆದಿಟ್ಟರೆ, ಮಗಳಿಗೆ ಆ ಆಸ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಕಾನೂನುಬದ್ಧ ಹಕ್ಕು ಇರುವುದಿಲ್ಲ.
5. 2005 ರ ತಿದ್ದುಪಡಿಗೆ ಮೊದಲಿನ ವಿಭಜನೆ
2005 ರ ತಿದ್ದುಪಡಿಯ ಮೊದಲು, ಹಿಂದೂ ಜಂಟಿ ಕುಟುಂಬದ ಆಸ্তಿಯಲ್ಲಿ (Coparcenary Property) ಮಗಳಿಗೆ ಸಮಾನ ಹಕ್ಕು ಇರಲಿಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಆಗ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ವಿಭಜಿಸಲಾಗಿದ್ದರೆ, ಮತ್ತು ಮಗಳಿಗೆ ಪಾಲು ನೀಡದಿದ್ದರೆ, ಆ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಮತ್ತೆ ಕೇಳಲು ಕಾನೂನು ಅವಕಾಶ ಸೀಮಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, 2005 ರ ತಿದ್ದುಪಡಿಯು ಹಿಂದಿನ ವಿಭಜನೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಲು ಕೆಲವು ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಆಸ್ತಿಯು ಇನ್ನೂ ವಿಭಜನೆಯಾಗದಿದ್ದರೆ.
ಕಾನೂನಿನ ವಿವರಣೆ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ತೀರ್ಪುಗಳು
ಹಿಂದೂ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರ ಕಾಯ್ದೆಯನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ತೀರ್ಪುಗಳು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, 2015 ರಲ್ಲಿ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ನ ತೀರ್ಪಿನ ಪ್ರಕಾರ, 2005 ರ ತಿದ್ದುಪಡಿಯು ಎಲ್ಲಾ ಜೀವಂತ ಮಗಳಿಗೆ ಜಂಟಿ ಕುಟುಂಬದ ಆಸ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಹಕ್ಕು ನೀಡುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಈ ತಿದ್ದುಪಡಿಯು ಹಿಂದಿನ ವಿಭಜನೆಗಳಿಗೆ ಅನ್ವಯವಾಗದಿರಬಹುದು. 2020 ರಲ್ಲಿ, ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ನ ಮತ್ತೊಂದು ತೀರ್ಪು (Vineeta Sharma vs Rakesh Sharma) ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿತು: ಮಗಳಿಗೆ ತಂದೆಯ ಜಂಟಿ ಕುಟುಂಬದ ಆಸ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಜನ್ಮಸಿದ್ಧ ಹಕ್ಕು ಇದೆ, ಆದರೆ ಈ ಹಕ್ಕು ವಸಿಯತ್ತಿನಿಂದ ಪರಿಮಿತವಾಗಬಹುದು.
ಆದರೆ, ಕಾನೂನಿನ ಈ ವಿವರಣೆಯು ಸಂಕೀರ್ಣವಾಗಿರಬಹುದು. ಆದ್ದರಿಂದ, ಆಸ್ತಿಯ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಗೊಂದಲವಿದ್ದರೆ, ಕಾನೂನು ತಜ್ಞರ ಸಲಹೆ ಪಡೆಯುವುದು ಅವಶ್ಯಕ. ಕರ್ನಾಟಕದಂತಹ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ, ಆಸ್ತಿ ವಿವಾದಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ಸ್ಥಳೀಯ ಕಾನೂನು ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಅಥವಾ ವಕೀಲರ ಸಹಾಯವನ್ನು ಕೋರಬಹುದು.
ಕರ್ನಾಟಕದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಆಸ್ತಿ ವಿವಾದಗಳು
ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಬೆಂಗಳೂರು, ಮೈಸೂರು, ಮಂಗಳೂರು ಮತ್ತು ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿಯಂತಹ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ, ಆಸ್ತಿ ವಿವಾದಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿವೆ. ಜಂಟಿ ಕುಟುಂಬದ ಆಸ್ತಿಗಳು, ಕೃಷಿ ಭೂಮಿಗಳು ಮತ್ತು ವಾಣಿಜ್ಯ ಆಸ್ತಿಗಳ ವಿಭಜನೆಯಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರ ಹಕ್ಕುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದೆ. ಆದರೆ, ಕೆಲವು ಕುಟುಂಬಗಳಲ್ಲಿ, ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ರೀತಿಯಿಂದಾಗಿ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಆಸ್ತಿಯ ಪಾಲು ನೀಡದಿರುವುದು ಇನ್ನೂ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಇಂತಹ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ, ಕಾನೂನು ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಅನುಸರಿಸುವುದು ಮಹತ್ವವಾಗುತ್ತದೆ.
ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಕುಟುಂಬವೊಂದರಲ್ಲಿ, ತಂದೆಯ ಸ್ವಯಂ-ಅರ್ಜಿತ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ವಸಿಯತ್ತಿನ ಮೂಲಕ ಗಂಡುಮಕ್ಕಳಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಮಗಳು ಈ ವಸಿಯತ್ತನ್ನು ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಶ್ನಿಸಿ, ತನ್ನ ಹಕ್ಕನ್ನು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಿದಳು. ಇಂತಹ ಉದಾಹರಣೆಗಳು ಕಾನೂನಿನ ಜಾಗೃತಿಯ ಮಹತ್ವವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ.
ಏನು ಮಾಡಬೇಕು?
ಆಸ্তಿಯ ಹಕ್ಕಿನ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಗೊಂದಲವಿದ್ದರೆ, ಈ ಕೆಳಗಿನ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಿ:
– ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಿ: ಆಸ್ತಿಯ ದಾಖಲೆಗಳು, ವಸಿಯತ್ತು ಮತ್ತು ವಿಭಜನೆಯ ಒಪ್ಪಂದಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಿ.
– ಕಾನೂನು ಸಲಹೆ ಪಡೆಯಿರಿ: ಆಸ್ತಿ ಕಾನೂನಿನ ತಜ್ಞರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ.
– ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಮೊರೆ ಹೋಗಿ: ತಾರತಮ್ಯವಿದ್ದರೆ, ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕರಣ ದಾಖಲಿಸಿ.
– ಜಾಗೃತರಾಗಿರಿ: 2005 ರ ತಿದ್ದುಪಡಿಯಿಂದ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಸಿಗುವ ಹಕ್ಕುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಿ.
ಹಿಂದೂ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರ ಕಾಯ್ದೆಯು ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಆಸ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಸಮಾನ ಹಕ್ಕು ನೀಡಿದೆ, ಆದರೆ ಕೆಲವು ಷರತ್ತುಗಳಿಂದಾಗಿ ಆ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿರಬಹುದು. ಕಾನೂನಿನ ಸರಿಯಾದ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದೊಂದಿಗೆ, ಮಹಿಳೆಯರು ತಮ್ಮ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಬಹುದು.