Inheritance Tax ITR Filing Guide: ಆನುವಂಶಿಕವಾಗಿ ಬಂದ ಹಣ ಅಥವಾ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಆದಾಯ ತೆರಿಗೆ ರಿಟರ್ನ್‌ನಲ್ಲಿ (ITR) ವರದಿ ಮಾಡಬೇಕೇ ಎಂಬ ಗೊಂದಲವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ತೆರಿಗೆ ಕಾನೂನಿನಡಿ ಆನುವಂಶಿಕ ಆಸ್ತಿಯ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ವಿವರವಾಗಿ ತಿಳಿಯೋಣ, ಇದರಿಂದ ನೀವು ಸರಿಯಾದ ಮಾಹಿತಿಯೊಂದಿಗೆ ನಿರ್ಧಾರ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು.
ಆನುವಂಶಿಕ ತೆರಿಗೆಯ ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಪ್ರಸ್ತುತ ನಿಯಮಗಳು
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಆನುವಂಶಿಕ ತೆರಿಗೆ (Inheritance Tax) ಇಲ್ಲ. ಈ ಹಿಂದೆ 1953ರ ಎಸ್ಟೇಟ್ ಡ್ಯೂಟಿ ಕಾಯ್ದೆಯಡಿ (Estate Duty Act) ಮೃತ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಆಸ್ತಿಯ ಮೇಲೆ ತೆರಿಗೆ ವಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು, ಆದರೆ ಇದನ್ನು 1985ರಲ್ಲಿ ರದ್ದುಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು. ಆದಾಯ ತೆರಿಗೆ ಕಾಯ್ದೆಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 56(2)(x) ಪ್ರಕಾರ, ವರ್ಷದಲ್ಲಿ 50,000 ರೂ.ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಉಡುಗೊರೆ (ಗಿಫ್ಟ್) ಪಡೆದರೆ ತೆರಿಗೆ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯುಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, ಈ ನಿಯಮದಿಂದ ಆನುವಂಶಿಕವಾಗಿ ಅಥವಾ ವಿಲ್ ಮೂಲಕ ಪಡೆದ ಹಣ ಅಥವಾ ಆಸ್ತಿಗೆ ವಿನಾಯಿತಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಆನುವಂಶಿಕ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ತೆರಿಗೆ ಪಾವತಿಸಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ.
ITRನಲ್ಲಿ ಆನುವಂಶಿಕ ಆಸ್ತಿಯ ಘೋಷಣೆ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ
ಆನುವಂಶಿಕವಾಗಿ ಬಂದ ಹಣ ಅಥವಾ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಆದಾಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ, ಆದ್ದರಿಂದ ಇದನ್ನು ITRನ ಯಾವುದೇ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ (ಉದಾಹರಣೆಗೆ, EI ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ) ವರದಿ ಮಾಡುವ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, 70 ವರ್ಷದ ಮಹಿಳೆಗೆ 2 ಕೋಟಿ ರೂ. ಆನುವಂಶಿಕವಾಗಿ ಬಂದರೆ, ಆಕೆಗೆ ಈ ಮೊತ್ತದ ಮೇಲೆ ಯಾವುದೇ ತೆರಿಗೆ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಿಲ್ಲ. ಆದರೆ, ಈ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿದರೆ, ಕ್ಯಾಪಿಟಲ್ ಗೇನ್ಸ್ ತೆರಿಗೆ (Capital Gains Tax) ಅನ್ವಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ತೆರಿಗೆಯನ್ನು ಆಸ್ತಿಯ ಮಾರಾಟದ ಲಾಭದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಲೆಕ್ಕಹಾಕಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಕ್ಯಾಪಿಟಲ್ ಗೇನ್ಸ್ ತೆರಿಗೆಯ ವಿವರ
ಆನುವಂಶಿಕ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿದಾಗ, ಆಸ্তಿಯ ಖರೀದಿ ದಿನಾಂಕ ಮತ್ತು ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಮೃತ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಖರೀದಿ ದಿನಾಂಕದಿಂದ ಲೆಕ್ಕಹಾಕಲಾಗುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಒಂದು ಮನೆಯನ್ನು 1980ರಲ್ಲಿ 5 ಲಕ್ಷ ರೂ.ಗೆ ಖರೀದಿಸಲಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಇದು ಆನುವಂಶಿಕವಾಗಿ 2025ರಲ್ಲಿ ಬಂದಿದೆ ಎಂದಾದರೆ, ಮಾರಾಟದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಕಾಸ್ಟ್ ಇನ್‌ಫ್ಲೇಶನ್ ಇಂಡೆಕ್ಸ್ (CII) ಬಳಸಿ ತೆರಿಗೆಯನ್ನು ಲೆಕ್ಕಹಾಕಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಕ್ಯಾಪಿಟಲ್ ಗೇನ್ಸ್ ತೆರಿಗೆಯಾಗಿರುತ್ತದೆ, ಇದರ ದರವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ 20% (ಸೆಸ್ ಸೇರಿದಂತೆ) ಇರುತ್ತದೆ.
ದಾಖಲೆಗಳ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯ ಮಹತ್ವ
ಆನುವಂಶಿಕ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ITRನಲ್ಲಿ ಘೋಷಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ಸಂಬಂಧಿತ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸಿಡುವುದು ಅತ್ಯಗತ್ಯ. ಈ ದಾಖಲೆಗಳಲ್ಲಿ ವಿಲ್‌ನ ಪ್ರತಿ, ಪ್ರೊಬೇಟ್ (ವಿಲ್‌ನ ಕಾನೂನು ದೃಢೀಕರಣ), ಎಸ್ಟೇಟ್ ಆಡಳಿತಗಾರರಿಂದ ಬಂದ ಪತ್ರಗಳು, ಮತ್ತು ಆಸ್ತಿಯ ಮಾಲೀಕತ್ವಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಇತರ ದಾಖಲೆಗಳು ಸೇರಿರುತ್ತವೆ. ಆದಾಯ ತೆರಿಗೆ ಇಲಾಖೆಯಿಂದ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು ಎದುರಾದರೆ, ಈ ದಾಖಲೆಗಳು ಹಣದ ಮೂಲವನ್ನು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಲು ಸಹಾಯಕವಾಗುತ್ತವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ದೊಡ್ಡ ಮೊತ್ತದ ಹಣವನ್ನು ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಗೆ ಜಮೆ ಮಾಡಿದಾಗ, ಇಲಾಖೆಯು ಆ ಮೊತ್ತದ ಮೂಲವನ್ನು ತಿಳಿಯಲು ಕೇಳಬಹುದು.
ಆನುವಂಶಿಕ ಆಸ್ತಿಯ ಇತರ ತೆರಿಗೆ ಆಕರ್ಷಣೆಗಳು
ಆನುವಂಶಿಕ ಆಸ್ತಿಯಿಂದ ಬರುವ ಆದಾಯದ ಮೇಲೆ ತೆರಿಗೆ ಇರಬಹುದು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಆನುವಂಶಿಕವಾಗಿ ಬಂದ ಮನೆಯನ್ನು ಬಾಡಿಗೆಗೆ ನೀಡಿದರೆ, ಆ ಬಾಡಿಗೆ ಆದಾಯವನ್ನು ITRನಲ್ಲಿ “ಆಸ್ತಿಯಿಂದ ಆದಾಯ” ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಘೋಷಿಸಬೇಕು. ಅಂತೆಯೇ, ಆನುವಂಶಿಕ ಷೇರುಗಳಿಂದ ಡಿವಿಡೆಂಡ್ ಆದಾಯ ಬಂದರೆ, ಅದನ್ನು “ಇತರ ಮೂಲಗಳಿಂದ ಆದಾಯ” ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ವರದಿ ಮಾಡಬೇಕು. ಈ ಆದಾಯಗಳಿಗೆ ತೆರಿಗೆ ವಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ತೆರಿಗೆ ಇರುವುದಿಲ್ಲ.
ತಜ್ಞರ ಸಲಹೆ
ತೆರಿಗೆ ತಜ್ಞರಾದ ಬಾಲವಂತ್ ಜೈನ್ ಅವರ ಪ್ರಕಾರ, ಆನುವಂಶಿಕ ಆಸ্তಿಯನ್ನು ITRನಲ್ಲಿ ಘೋಷಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಸೂಕ್ತ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವುದು ಕಡ್ಡಾಯ. ಆದಾಯ ತೆರಿಗೆ ಇಲಾಖೆಯಿಂದ ಯಾವುದೇ ತನಿಖೆಯಾದರೆ, ಈ ದಾಖಲೆಗಳು ರಕ್ಷಣೆಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ. ಒಂದು ವೇಳೆ ಆಸ್ತಿಯ ಮಾರಾಟದಿಂದ ಲಾಭ ಗಳಿಸಿದರೆ, ತೆರಿಗೆ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರಕ್ಕೆ ಸರಿಯಾದ ದಾಖಲೆಗಳು ಮತ್ತು CII ಚಾರ್ಟ್ ಬಳಕೆ ಮಾಡುವುದು ಮುಖ್ಯ.
