RBI 2000 Rupee Note Update 2025: ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ (ಆರ್ಬಿಐ) ರೂ.2000 ನೋಟುಗಳ ಕುರಿತು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಮಹತ್ವದ ಅಪ್ಡೇಟ್ ನೀಡಿದೆ. 2023ರ ಮೇ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಈ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಚಲಾವಣೆಯಿಂದ ಹಿಂಪಡೆಯಲು ತೀರ್ಮಾನಿಸಿದ್ದರೂ, ಇವು ಇನ್ನೂ ಕಾನೂನುಬದ್ಧವಾಗಿವೆ ಎಂದು ಆರ್ಬಿಐ ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದೆ. ಈ ಬಗ್ಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಿಗೆ ತಿಳಿಯಲೇಬೇಕಾದ ವಿಷಯಗಳೇನು? ಒಟ್ಟಿಗೆ ತಿಳಿಯೋಣ.
ರೂ.2000 ನೋಟುಗಳ ಸ್ಥಿತಿ ಏನು?
2023ರ ಮೇ 19ರಂದು ಆರ್ಬಿಐ ರೂ.2000 ನೋಟುಗಳನ್ನು ಚಲಾವಣೆಯಿಂದ ಹಿಂಪಡೆಯುವುದಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿತು. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರೂ.3.56 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ಮೌಲ್ಯದ ಈ ನೋಟುಗಳು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿದ್ದವು. ಇತ್ತೀಚಿನ ಆರ್ಬಿಐ ಡೇಟಾ ಪ್ರಕಾರ, 2025ರ ಜೂನ್ 30ರ ವೇಳೆಗೆ 98.29% ನೋಟುಗಳು ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಮರಳಿವೆ. ಆದರೆ, ಇನ್ನೂ ರೂ.6,099 ಕೋಟಿ ಮೌಲ್ಯದ ನೋಟುಗಳು ಜನರ ಬಳಿಯಿವೆ.
ಈ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಏನು ಮಾಡಬಹುದು?
ರೂ.2000 ನೋಟುಗಳನ್ನು ಇನ್ನೂ ವಹಿವಾಟಿಗೆ ಬಳಸಬಹುದು, ಏಕೆಂದರೆ ಇವು ಕಾನೂನುಬದ್ಧವಾಗಿವೆ. ಆದರೆ, ಆರ್ಬಿಐ ಜನರಿಗೆ ಈ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಬ್ಯಾಂಕ್ಗಳಲ್ಲಿ ಜಮಾ ಮಾಡಲು ಅಥವಾ ವಿನಿಮಯ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಸೂಚಿಸಿದೆ. 2023ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 7ರವರೆಗೆ ಎಲ್ಲ ಬ್ಯಾಂಕ್ಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಸೌಲಭ್ಯ ಇತ್ತು. ಈಗ, ಆರ್ಬಿಐನ 19 ಇಷ್ಯೂ ಆಫೀಸ್ಗಳಲ್ಲಿ ಈ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಜಮಾ ಮಾಡಬಹುದು ಅಥವಾ ವಿನಿಮಯ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.
ಅಂಚೆ ಕಚೇರಿ ಮೂಲಕ ವಿನಿಮಯ
ಆರ್ಬಿಐ ಕಚೇರಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲದವರು ಚಿಂತಿಸಬೇಕಿಲ್ಲ. ಭಾರತದ ಯಾವುದೇ ಅಂಚೆ ಕಚೇರಿಯಿಂದ ರೂ.2000 ನೋಟುಗಳನ್ನು ಆರ್ಬಿಐ ಇಷ್ಯೂ ಆಫೀಸ್ಗೆ ಕಳುಹಿಸಬಹುದು. ಈ ನೋಟುಗಳ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ನಿಮ್ಮ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಗೆ ಜಮಾ ಮಾಡಲಾಗುವುದು. ಈ ಸೌಲಭ್ಯವು 2023ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 9ರಿಂದ ಜಾರಿಯಲ್ಲಿದೆ.
ಏಕೆ ಹಿಂಪಡೆಯಲಾಯಿತು?
2016ರ ನೋಟು ಬ್ಯಾನ್ನ ನಂತರ ರೂ.2000 ನೋಟುಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಈ ನೋಟುಗಳು ದೊಡ್ಡ ವಹಿವಾಟುಗಳಿಗೆ ಅಥವಾ ಕಪ್ಪು ಹಣವನ್ನು ಶೇಖರಿಸಲು ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತಿವೆ ಎಂದು ಆರ್ಬಿಐ ಗಮನಿಸಿತು. ಆರ್ಬಿಐನ ಕ್ಲೀನ್ ನೋಟ್ ಪಾಲಿಸಿಯಡಿ ಈ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಹಿಂಪಡೆಯಲು ತೀರ್ಮಾನಿಸಲಾಯಿತು. ಇದರಿಂದ ಸಣ್ಣ ಮೌಲ್ಯದ ನೋಟುಗಳ ಚಲಾವಣೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಕಪ್ಪು ಹಣವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಸಹಾಯವಾಗಿದೆ.
ನಿಮ್ಮ ಬಳಿ ರೂ.2000 ನೋಟುಗಳಿದ್ದರೆ, ಆರ್ಬಿಐ ಇಷ್ಯೂ ಆಫೀಸ್ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ ಅಥವಾ ಅಂಚೆ ಕಚೇರಿಯ ಮೂಲಕ ಕಳುಹಿಸಿ. ಇದು ಸುರಕ್ಷಿತ ಮತ್ತು ಸರಳ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ.
