RBI Standardise Claim Settlement Deceased Customers: ಇದೀಗ RBI ಗವರ್ನರ್ ಸಂಜಯ್ ಮಲ್ಹೋತ್ರ ಅವರು ಆಗಸ್ಟ್ 6, 2025 ರ ಮಾನಿಟರಿ ಪಾಲಿಸಿ ಕಮಿಟಿ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಸತ್ತವರ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿರುವ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆ ಮತ್ತು ಲಾಕರ್ ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಹೊಸ ನಿಯಮವನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿದ್ದಾರೆ. ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ನಾವೀಗ ಸಂಪೂರ್ಣ ಮಾಹಿತಿ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳೋಣ.
ಏನಿದು ಹೊಸ ನಿಯಮ ಮತ್ತು ಅದರ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು?
ಈಗ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು ಮೃತರ ಖಾತೆಗಳ ಕ್ಲೇಮ್ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ವಿಭಿನ್ನ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ, ಇದರಿಂದಾಗಿ ನಾಮಿನಿಗಳಿಗೆ ತೊಂದರೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಆರ್‌ಬಿಐನ ಹೊಸ ನಿಯಮಗಳು ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಸರಳಗೊಳಿಸಿ, ಏಕರೂಪಗೊಳಿಸುತ್ತವೆ. ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಮೂರು ಅಂಶಗಳ ಮೇಲೆ ಗಮನ ಹರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ: ಸಾಮಾನ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಗಳು, ಸೇಫ್ ಕಸ್ಟಡಿ ವಸ್ತುಗಳು, ಮತ್ತು ಸೇಫ್ ಡಿಪಾಸಿಟ್ ಲಾಕರ್‌ಗಳು.
ಈ ನಿಯಮಗಳು ನಾಮಿನಿಗಳಿಗೆ ಸುಲಭವಾಗಿ ಕ್ಲೇಮ್ ಮಾಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಮೃತರ ಠೇವಣಿಗಳನ್ನು ತ್ವರಿತವಾಗಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುವುದು, ಲಾಕರ್‌ಗಳ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಹಸ್ತಾಂತರಿಸುವುದು ಸುಲಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ಕುಟುಂಬದವರಿಗೆ ಆರ್ಥಿಕ ತೊಂದರೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ವೇಗಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ಆರ್‌ಬಿಐ ಈ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ಜಾರಿಗೆ ತರಲಿದ್ದು, ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು ಇದನ್ನು ಅನುಸರಿಸಬೇಕು. ಇದು ಗ್ರಾಹಕ ಕೇಂದ್ರಿತ ನಿರ್ಧಾರವಾಗಿದ್ದು, ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಪಾರದರ್ಶಕಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.
ಈ ನಿಯಮಗಳ ಹಿಂದಿನ ಕಾರಣಗಳೇನು?
ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಮೃತರ ಖಾತೆಗಳ ಕ್ಲೇಮ್ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ದೀರ್ಘಕಾಲ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ನಾಮಿನಿಗಳು ಅನೇಕ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ವಿಭಿನ್ನ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ವಿಭಿನ್ನ ನಿಯಮಗಳಿರುವುದರಿಂದ ಗೊಂದಲ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಆರ್‌ಬಿಐ ಇದನ್ನು ಗಮನಿಸಿ, ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಸರಳಗೊಳಿಸುವ ನಿರ್ಧಾರ ಕೈಗೊಂಡಿದೆ.
ಈ ನಿಯಮಗಳು ಗ್ರಾಹಕರ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಮೃತರ ಖಾತೆಯಲ್ಲಿ ಠೇವಣಿಗಳನ್ನು ತ್ವರಿತವಾಗಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುವುದು ಕುಟುಂಬದ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಆರ್‌ಬಿಐನ ಗ್ರಾಹಕ ಕೇಂದ್ರಿತ ಕ್ರಮಗಳ ಭಾಗವಾಗಿದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಜನ್ ಧನ್ ಖಾತೆಗಳ ರೀ-ಕೆವೈಸಿ ಮತ್ತು ಟ್ರೆಷರಿ ಬಿಲ್‌ಗಳ SIP ಸೇರಿವೆ.
ತಜ್ಞರು ಈ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ಸ್ವಾಗತಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳ ನಡುವೆ ಸಮನ್ವಯ ಹೆಚ್ಚಿಸಿ, ಕ್ಲೇಮ್ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು 15-30 ದಿನಗಳೊಳಗೆ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ.
ನಾಮಿನಿ ಮತ್ತು ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಏನು ಮಾಡಬೇಕು?
ಈ ಹೊಸ ನಿಯಮಗಳು ಜಾರಿಗೆ ಬಂದ ನಂತರ, ನಾಮಿನಿಗಳು ಮೃತರ ಡೆತ್ ಸರ್ಟಿಫಿಕೇಟ್, ನಾಮಿನೇಷನ್ ಫಾರ್ಮ್, ಮತ್ತು ಗುರುತಿನ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕು. ಆರ್‌ಬಿಐ ದಾಖಲೆಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸಿ, ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಆನ್‌ಲೈನ್ ಮಾಡುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ.
ಕಾನೂನು ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಗಳು ವಿಲ್ ಅಥವಾ ಸಕ್ಸೆಷನ್ ಸರ್ಟಿಫಿಕೇಟ್ ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕು. ಆರ್‌ಬಿಐ ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಏಕರೂಪಗೊಳಿಸುವುದರಿಂದ, ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳ ನಡುವೆ ಗೊಂದಲ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ನಿಮ್ಮ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಯಲ್ಲಿ ನಾಮಿನಿ ನೇಮಿಸದಿದ್ದರೆ, ಈಗಲೇ ಮಾಡಿ.
ಈ ನಿಯಮಗಳು ಭಾರತದ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಗ್ರಾಹಕಸ್ನೇಹಿ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಗಾಗಿ ಆರ್‌ಬಿಐ ಅಥವಾ ನಿಮ್ಮ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ.
ಇದರಿಂದ ಯಾರಿಗೆ ಪ್ರಯೋಜನ ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯದ ಪರಿಣಾಮಗಳು
ಈ ನಿಯಮಗಳು ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗದ ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಯೋಜನಕಾರಿ. ಮೃತರ ಖಾತೆಗಳ ಕ್ಲೇಮ್ ವಿಳಂಬದಿಂದಾಗಿ ಅನೇಕ ಕುಟುಂಬಗಳು ಆರ್ಥಿಕ ತೊಂದರೆ ಅನುಭವಿಸುತ್ತವೆ. ಆರ್‌ಬಿಐನ ಸರಳೀಕರಣದಿಂದ ಈ ಸಮಸ್ಯೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ.
ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಆರ್‌ಬಿಐ ಆನ್‌ಲೈನ್ ಪೋರ್ಟಲ್ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಬಹುದು, ಅದರಲ್ಲಿ ಕ್ಲೇಮ್ ಸಲ್ಲಿಕೆ ಮತ್ತು ಟ್ರ್ಯಾಕಿಂಗ್ ಸುಲಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಡಿಜಿಟಲ್ ಇಂಡಿಯಾ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ತಜ್ಞರು ಈ ಕ್ರಮವನ್ನು ಸ್ವಾಗತಿಸಿದ್ದು, ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು ಇದನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಅನುಷ್ಠಾನಗೊಳಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
ಆರ್‌ಬಿಐನ ಈ ನಿರ್ಧಾರವು ಗ್ರಾಹಕರ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ಮತ್ತೊಂದು ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿದೆ. ನಿಮ್ಮ ಕುಟುಂಬದ ಆರ್ಥಿಕ ಭದ್ರತೆಗಾಗಿ ಇದನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಿ.
